Vitamine B: welke soorten zijn er?

Vitamine B is een essentiële vitamine voor iedereen. Vitamine B heeft een belangrijke taak in het omzetten van voedingsstoffen in energie dat uit je voeding wordt gehaald. Daarnaast boost vitamine B je mood, mind en geluksgevoel. Je krijgt het binnen via gevarieerde voeding of suppletie. Lees hier alles over de verschillende soorten vitamine B en hun werking.

Het vitamine-B complex verwijst naar de acht vitamines B: vitamine B1 (thiamine), vitamine B2 (riboflavine), vitamine B3 (niacine), vitamine B5 (pantotheenzuur), vitamine B6 (pyridoxine), vitamine B8 (biotine), vitamine B9 (foliumzuur of folaat) en vitamine B12 (cobalamine of cyanocobalamine). Lees hier over de verschillende soorten B-vitamines.

Vitamine B1

Vitamine B1, ook wel thiamine genoemd, is een wateroplosbare vitamine die met name betrokken is bij de energieproductie en de koolhydraatstofwisseling. Thiamine speelt ook een rol bij de geleiding van zenuwimpulsen. In geactiveerde (co-enzym) vorm speelt het een belangrijke rol bij de afbraak van glucose tot energie. Een chronisch tekort uit zich in de ziekte Beriberi. Verder kan een tekort aan vitamine B1 leiden tot problemen zoals depressie, geheugenverlies, concentratieproblemen, spierzwakte en verminderde eetlust. Ook door overmatig alcoholgebruik kan er een ernstig tekort aan vitamine B1 ontstaan. Dit kan leiden tot blijvende schade aan het zenuwstelsel. Dit wordt het Wernicke-Korsakoff syndroom genoemd.

Vitamine B2

Vitamine B2 of riboflavine is nodig voor de energievoorziening van het lichaam. Net zoals andere B vitamines speelt vitamine B2 een rol bij de stofwisseling van vetten, koolhydraten en eiwitten. Vitamine B2 is ook nodig voor het vormen van rode bloedcellen, voor de ademhaling, voor de productie van antilichamen en voor het reguleren van groei en voortplanting. De vitamine is noodzakelijk voor een gezonde huid, nagels, haargroei en een goede gezondheid in het algemeen. Ook speelt vitamine B2 een rol bij de regeling van de schildklieractiviteit. Bij een tekort aan deze vitamine kunnen er huidafwijkingen bij de mond, tong en ontstekingen bij de neus voorkomen. Vitamine B2 in supplementvorm kan slecht tegen licht en moet in het donker bewaard worden.

Vitamine B3

Vitamine B3 (niacine, nicotinezuur of nicotinamide) speelt een belangrijke rol bij de energievoorziening van cellen en bij de werking van het zenuwstelsel. Ook is het van belang voor een gezonde huid. Vitamine B3 speelt ook een rol bij de aanmaak van verzuren in het lichaam. Vroeger heette niacine vitamine PP (Pellagra Prevention Factor). Je lichaam kan zelf vitamine B3 maken uit het aminozuur tryptofaan. Een tekort aan niacine kan leiden tot pellagra, een ziekte die gepaard gaat met huidaandoeningen, diarree en dementie.

Vitamine B4

Een andere naam voor vitamine B4 is choline, carnitine of adenine. Tegenwoordig wordt de naam vitamine B4 niet meer gebruikt. Daardoor zijn de vitamine B niet meer in de juiste volgorde en vallen er meerdere nummers weg. Choline is een zogenaamde halfvitamine. Choline werkt samen met een andere belangrijke hulpstof inositol (vitamine B7). Deze twee stoffen uit de vitamine B groep zijn aanmaakstoffen voor de hersenen en helpen de weerstand te verhogen. Carnitine is essentieel voor het maken van ATP in de mitochondria in de Krebs cyclus. Adenine is een belangrijke bouwsteen. Zonder adenine kan er geen DNA, RNA of ATP gemaakt worden.

Vitamine B5

Pantotheenzuur werd in 1931 ontdekt door Roger J Williams. Het maakt onderdeel uit van het vitamine B-complex. Vitamine B5 speelt een belangrijke rol bij de afbraak van eiwitten, vetten en koolhydraten. Het zorgt voor het vrijmaken van energie uit vetzuren. Vitamine B5 vormt een aantal hormonen en zorgt voor een goed functionerend zenuwstelsel. Een tekort aan vitamine B5 uit zich mogelijk in buikpijn, verminderde weerstand, slapeloosheid en depressies.

Vitamine B6

Een andere naam voor vitamine B6 is pyridoxine. Deze vitamine is betrokken bij het maken van norepinephrine en serotonine. Ook is B6 betrokken bij het maken van de stof myeline rondom de zenuwcellen. B6 is ook nodig om vitamine B3 te maken uit voedingstoffen.

Pyridoxaal-5-fosfaat (P5P) is de actieve co-enzym vorm van vitamine B6 die direct door het lichaam kan worden gebruikt zonder dat het eerst moet worden omgezet. P5P heeft een gunstige invloed op de vermindering van vermoeidheid en moeheid, en het zorgt mede voor een goede weerstand.

Vitamine B7

In Nederland heette inositol of myoinositol vroeger vitamine B7. Inositol kan door het lichaam ook aangemaakt worden. Daardoor is de naam “vitamine” komen te vervallen. Deze stof valt ook onder de zogenaamde halfvitamine. Inositol samen met choline vormt lecithine. Het helpt bij het afbreken van vetten. Ook helpt inositol bij exceem en haaruitval. Inositol stimuleert de darmwerking en zorgt ervoor dat vetten zich niet afzetten aan de binnenkant van de aderen. Inositol is een belangrijke stof voor de hersenen. In Duitsland en Amerika staat vitamine B7 voor biotine.

Vitamine B8

Biotine wordt ook wel vitamine H of vitamine B8 genoemd. Deze vitamine speelt een rol bij de vorming van vetzuren en helpt bij het vrijmaken van energie uit voeding. B8 is een belangrijke vitamine voor je huid en haar.

Vitamine B9

In Nederland noemden we vitamine B9 vroeger B11. Vitamine B9 is een essentiële voedingsstof die van nature voorkomt als folaat, maar die meer bekendheid kent als foliumzuur. Foliumzuur is echter een synthetische, geoxideerde vorm van vitamine B9, ook bekend als pteroylmonoglutaminezuur. De biologische actieve vorm van vitamine B9 is een folaat bekend als levomefolzuur of 5-methyltetrahydrofolaat (5-MTHF). Lees dit artikel voor meer informatie over het verschil tussen foliumzuur en folaat.

Folaat dient vele belangrijke functies in het lichaam. Het speelt bijvoorbeeld een cruciale rol bij de celgroei en de vorming van DNA. Folaat helpt de normale werking van het immuunsysteem, het helpt vermoeidheid en moeheid te verminderen, en het draagt bij aan (hersen- en zenuwfuncties betrokken bij) concentratie. Lage folaatwaarden bij zwangere vrouwen zijn in verband gebracht met geboorteafwijkingen, zoals neuraalbuisdefecten, waardoor suppletie wordt aangeraden.

Toen de namen aan de B-vitamines toegekend werden wist men nog niet dat foliumzuur(folaat) in zowel vitamine B9 als B10 als B11 zat.

Vitamine B10

Vroeger noemde men foliumzuur vitamine B10.

Vitamine B11

Vitamine B11 is de oude benaming van vitamine B9.

Vitamine B12

Vitamine B12 is essentieel voor allerlei systemen in het lichaam. Het is van belang voor de aanmaak van rode bloedcellen en voor een goede werking van het zenuwstelsel, het immuunsysteem, het hart-en vaatstelsel en het maag-darmstelsel. B12 komt niet voor in planten, maar alleen in dierlijke producten. B12 is een wateroplosbare vitamine maar heeft net als vetoplosbare vitamine een voorraad in ons lichaam. Dit kan wel voldoende zijn voor drie jaar en meer.

B12 is een verzamelnaam voor vier varianten van cobalamine, namelijk cyanocobalamine, hydroxocobalamine, methylcobalamine en adenosylcobalamine. Cyanocobalamine is de meest gebruikte vorm van vitamine B12 in voedingssupplementen. Vitamine B12 die voorkomen in onze voeding zijn: methyl-, hydroxy- en adenosylcobalamine.